Hz Zekeriyya aleyhisselamın Hayatı

Hz Zekeriyya aleyhisselamın Hayatı

Zekeriyya -aleyhisselam- zamanında Şam ve Kudüs, Batlamyusçular’ın elindeydi. Bunlar, Beyt-i Makdis’e hürmet ederler ve İsraîloğulları’nı hoş tutarlardı. Bu kavmin uluları, ibadethaneden hiç dışarıya çıkmazdı. Beyt-i Makdis’te gece-gündüz ibadet ederlerdi. O zamanlar İsraîloğulları arasında bir peygamber yoktu. Kendilerine bir peygamber göndermesi için Allah’a iltica ettiler.

Nihayet Zekeriyya -aleyhisselam- Allah -celle celalühû- tarafından peygamber olarak gönderildi.

Beyt-i Makdis’te dört yüz azadlı abid ibadet etmekteydi. azadlı bir kişi, Allah katında mûteber olmak isterse, hanımı hamile olunca:

“–Ya Rabbî! Oğlum olursa, onu sana ibadet için Beyt-i Makdis’e nezir (adak) olarak adadım.” derdi.

Bu şekilde erkek çocuklar mutlaka Beyt-i Makdis’e adanırdı. Bu adet, Mûsa -aleyhisselam- zamanından kalmıştı. Allah -celle celalühû-, Mûsa -aleyhisselam-’a buyurmuştur:

“–Ey Mûsa! Ben, kullarımdan o kişiyi severim ki, gençlik zamanından ihtiyarlık haline kadar ömrünü ibadetle geçirmiştir. Gençliğinde günah işlememiş ve gönlünü yalnızca bana bağlayarak benim sevgimi kazanmıştır.”

HZ. ZEKERİYA’NIN (A.S) KÜNYESİ

Zekeriyya -aleyhisselam-, Süleyman -aleyhisselam-’ın soyundan olan Elisa ile evlendi. Elisa, Meryem’in annesi olan Hunne’nin kızkardeşidir. Hunne’nin kocası, İmran’dır.

Zekeriyya -aleyhisselam- ile Elisa’dan Yahya -aleyhisselam- doğmuştur.

HZ. ZEKERİYA’NIN (A.S) KUR’AN’DA GEÇEN ÖZELLİĞİ

Hz. Zekeriyya’nın Kur’an’da anılan bir başka özelliği de annesi tarafından mabede adanan Hz. Meryem’in himayesini üzerine almış olmasıdır. Hz. Meryem’in mabedde kimin himayesinde kalacağı hususunda İmran ailesi arasında kura çekilince kura Hz. Zekeriyya’ya çıkar. Rivayete göre Hz. Meryem’in korunmasını üstlendikten sonra Hz. Zekeriyya mabedde Hz. Meryem’e tahsis ettiği dua odasına (mihrab) her çıkışında onun yanında taze meyveler bulur. Bazı rivayetlere göre taze meyvelerden maksat onun kışın yaz meyvelerini, yazın da kış meyvelerini bulmasıdır. Meryem’e Allah tarafından meyveler ihsan edildiği bilgisine yer verilen rivayetlerde bu durumun Zekeriyya’yı, Allah’ın tıpkı Meryem’e mevsim dışı meyveler ihsan etmesi gibi yaşlanmış bedenlerinde bir çocuk üretebileceği düşüncesine sevkettiği ve bunun için Allah’a dua ettiği belirtilir.

Kur’an-ı Kerîm’de adı altı yerde geçen Zekeriyya (al-i İmran 3/37, 38; el-En‘am 6/85; Meryem 19/2, 7; el-Enbiya 21/89) duası kabul edilen, hayırlı işlere koşan (el-Enbiya 21/90), namaz kılan (al-i İmran 3/39), Meryem’i himaye eden (al-i İmran 3/37) bir kişi ve Allah’ın kulu olarak (Meryem 19/2) anlatılmaktadır (Fîrûzabadî, VI, 92-93). Kaynaklarda Zekeriyya’nın Davûd ve Süleyman soyundan geldiği zikredilmektedir.

HZ. ZEKERİYA’NIN DUASI

Hz. Zekeriya’nın (a.s.) Kur’an-ı Kerim’de geçen duası…

Zekeriya (a.s.), Allah’a dua edip kendisine çocuk ihsan etmesini istemişti:

وَزَكَرِيَّا إِذْ نَادَى رَبَّهُ رَبِّ لَا تَذَرْنِي فَرْدًا وَأَنْتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ

“(Ey Peygamberim!) Zekeriya’yı da (an). O, Rabbine; ‘Rabbim! Beni tek (yalnız başıma çocuksuz) bırakma. Sen, varislerin en hayırlısısın (her şeyim sana kalacaktır)’ diye dua etmişti.” (Enbiya, 21/89)

Yüce Allah, Zekeriya Peygamberin duasını kabul ettiğini şöyle bildirmektedir:

فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَوَهَبْنَا لَهُ يَحْيَى وَأَصْلَحْنَا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كَانُوا يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَيَدْعُونَنَا رَغَبًا وَرَهَبًا وَكَانُوا لَنَا خَاشِعِينَ

“Onun duasını da kabul buyurduk ve ona Yahya’yı armağan ettik. Eşini de kendisi için ıslah ettik (çocuk doğurmağa elverişli bir hale getirdik). Gerçekten onlar hayır işlere koşarlar, umarak ve korkarak bize dua ederlerdi ve bize derin saygı gösterirlerdi.” (Enbiya, 21/90)

HZ. ZEKERİYA ŞEHİT EDİLDİ

İslamî kaynaklarda onun tıpkı oğlu Yahya gibi şehid edildiği belirtilmektedir.

Bir hadiste marangozluk yaptığı bildirilen Zekeriyya’nın (Müsned, II, 296; Müslim, “Feżaǿil”, 169) vefatıyla ilgili hıristiyan kaynaklarında bilgi yoktur; İslamî kaynaklarda ise onun tıpkı oğlu Yahya gibi şehid edildiği belirtilmektedir. Buna göre Yahya’nın Büyük Herod tarafından idam edilmesinden sonra yaşadığı bölgeden kaçan Zekeriyya yarılmış bir ağacın kovuğunda saklanmış, ancak şeytan onun elbisesinin bir kenarını dışarıda bırakmış, daha sonra düşmanlarına haber vermiş, onlar da ağacı keserek ikiye bölmüş, böylece Zekeriyya şehid edilmiştir (Sa‘lebî, s. 238-239). Türbesinin Halep Ulucamii bitişiğinde olduğu rivayet edilmektedir (DİA, XV, 248-249).

Türbesinin Halep Ulucamii bitişiğinde olduğu rivayet edilmektedir (DİA, XV, 248-249). (Vefatı Kaynak:Türkiye Diyanet Vakfı -İSAM)

Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Nebiler Silsilesi-3, Erkam Yayınları